EYT'nin Temel Şartları
EYT düzenlemesi, temel olarak şu üç şartı yerine getiren kişileri kapsar:
-
Sigorta Başlangıç Tarihi: 8 Eylül 1999 tarihinden önce uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak işe başlamış olmak.
-
Sigortalılık Süresi: Kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresini tamamlamış olmak.
-
Prim Gün Sayısı: Kanunda belirlenen prim gün sayısını (genellikle SSK için kadınlarda 5000, erkeklerde 5975 prim günü, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı için ise kadınlarda 20 tam yıl, erkeklerde 25 tam yıl hizmet süresi) doldurmuş olmak.
EYT düzenlemesiyle birlikte, yukarıdaki şartları sağlayanlar için yaş şartı kaldırılmıştır.
18 Yaş Altı Sigortalılık ve EYT İlişkisi
Sosyal güvenlik mevzuatına göre, 18 yaşından önce yapılan sigorta başlangıcı, prim ödeme gün sayısına dahil edilir. Yani, 18 yaş altında çalıştığınız günler emeklilik prim günlerinize sayılır ve bu, toplam prim gün sayınızı etkiler.
Ancak, sigortalılık süresinin başlangıcı olarak genellikle 18 yaşın doldurulduğu tarih kabul edilir. Bu durum, özellikle 08.09.1999 tarihinden önceki sigorta başlangıcı EYT için kritik önem taşıdığı durumlarda bazı karışıklıklara yol açabilmektedir.
Örnekle Açıklayalım: Diyelim ki bir kişi 17 yaşında, 1998 yılında sigortalı olarak işe başladı.
-
Bu kişinin işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 öncesi olduğu için EYT kapsamına girer.
-
17 yaşında çalıştığı prim günleri de emeklilik prim günlerine eklenir.
-
Ancak, sigortalılık süresinin başlangıcı olarak genellikle 18 yaşını doldurduğu tarih esas alınır.
Bu durum, özellikle sigortalılık süresi şartının hesaplanmasında önem arz eder. Yani, 18 yaş altındaki işe başlama tarihi, aranan 20/25 yıllık sigortalılık süresinin hesabında başlangıç olarak dikkate alınmaz. Bu konuda bazı hukuki tartışmalar ve yargı kararları bulunsa da, mevcut uygulama bu şekildedir.
18 yaşından önce sigortalı olan bir kişi, EYT'li olma hakkına sahip olabilir; çünkü temel şart olan 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi sağlanmış olur. Ancak, 18 yaş altında geçen hizmet süreleri prim gün sayınıza eklenirken, sigortalılık süresinin başlangıcı olarak 18 yaşını doldurduğunuz tarih baz alınır. Bu ince ayrım, bazı durumlarda sigortalılık süresi şartının tamamlanma tarihini etkileyebilir.
En doğru ve kişiye özel bilgi için, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)'na doğrudan başvurarak veya e-Devlet üzerinden kendi Hizmet Dökümünüzü inceleyerek kesin durumunuzu öğrenmeniz önemlidir. Ayrıca, bir Sosyal Güvenlik Uzmanı veya hukuk danışmanından destek almak da faydalı olacaktır.
